Οι καθηγητές γράφουν
Η ικεσία στην ΟδύσσειαΗ ικεσία ήταν ένας σημαντικός θεσμός της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας που ισχυροποιούσε τους συνεκτικούς δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων. Τα ομηρικά έπη παραδίδουν πολλές πληροφορίες για το σεβασμό, με τον οποίο αντιμετωπιζόταν η ικεσία, καθώς και για το τελετουργικό της. Προστάτης της ικεσίας θεωρούσαν τον "Ικέσιο Δία". Στην τραγωδία του Αισχύλου "Ικέτιδες" ο χορός των Δαναΐδων ζητάει προστασία και φιλοξενία στο Άργος και προκειμένου να πείσει το βασιλιά της πόλης αναφέρει: "είναι βαριά η οργή του Δία που τους ικέτες προστατεύει" (στιχ. 347, μετφρ. Θ. Γ. Μαυρόπουλος). Η ικεσία ήταν μια ιδιαίτερης μορφής αίτηση προστασίας. Ήταν μια ταπεινή παράκληση, για την οποία ο άγραφος νόμος όριζε ότι έπρεπε να γίνει αποδεκτή, να εισακουστεί. Είχε ιερό χαρακτήρα και απευθυνόταν προς ένα πρόσωπο που ήταν σε πιο ισχυρή θέση και μπορούσε να πραγματοποιήσει μια πολύ σημαντική επιθυμία του ικέτη, μία επιθυμία που συνήθως σχετιζόταν με την ασφάλεια της ίδιας της ζωής του. Ο ικέτης χρειαζόταν άμεσα βοήθεια ? προστασία ή άσυλο, βρισκόταν σε μεγάλο κίνδυνο και ταπεινωνόταν (γονάτιζε και παρακαλούσε), προκειμένου να κερδίσει την εύνοια του ισχυρού προσώπου, από το οποίο έλπιζε βοήθεια και σωτηρία. Ικέτης μπορούσε να ήταν κάποιος που είχε διαπράξει ένα έγκλημα και καταδιωκόταν για να τιμωρηθεί ή ένας που είχε ο ίδιος αδικηθεί και ζητούσε βοήθεια για να αποκαταστήσει την τιμή του. Η αναγνώριση της σημασίας του θεσμού (ιδίως σε μια εποχή χωρίς δικαστήρια) είχε οδηγήσει σε μία συγκεκριμένη εθιμοτυπία για την τέλεση της ικεσίας (το τυπικό της ικεσίας). Ο Οδυσσέας θα βρεθεί αρκετές φορές στη θέση του ικέτη στο δρόμο του προς την Ιθάκη, αλλά η πιο χαρακτηριστική σκηνή είναι στην παραλία του νησιού των Φαιάκων, όπου ικετεύει την όμορφη Ναυσικά για μερικά ρούχα και χρήσιμες πληροφορίες που θα τον οδηγήσουν στο παλάτι του Αλκίνοου (ραψωδία ζ, στίχοι 185-224). Η απόρριψη μιας τόσο ταπεινής παράκλησης από έναν αδύναμο άνθρωπο οδηγούσε στα όρια της ύβρης και συνήθως έφερνε βάσανα και δυστυχία στον ικετευόμενο. Στην Ιλιάδα αναφέρεται ότι, αν κάποιος θνητός αρνηθεί τις Ικεσίες (τις κόρες του Δία), αυτές παρακαλούν τον "πατέρα των ανθρώπων και των θεών" να στείλει την Άτη, για να τιμωρήσει τον ασεβή (Ιλιάδα, ραψ. Ι, στιχ.: 502-512). Ένα μήνυμα ανθρωπισμού από μια πολύ παλιά εποχή! |
<< Έναρξη < Προηγούμενο 1 2 Επόμενο > Τέλος >>
Σελίδα 2 από 2